Νέες Εκδόσεις

ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ

Μοναξιά, που καταπίνεις τα τοπία ένα-ένα
Κι ομίχλη έρποντας απ’ τα χωράφια του κάμπου
Ως τα ονειρόπληκτα σπίτια –καθυστερώντας
Στους καθρέπτες– ξυπόλητη στις παλιές δρύινες
Σανίδες με γυφτόκαρφα καρφωμένες –μια σταγόνα
Λιωμένο κερί κι από κοντά ένα χτύπημα με
Το τσιοκάνι– ν’ αντέχουν στις εποχές συντροφιά
Με τις φωτογραφίες των προγόνων στο τζάκι
Με περίτεχνες κορνίζες και χοντρά τζάμια
Μην τυχόν κι ανταμώσουν την Άνοιξη
Των χελιδονιών ψαλιδίζοντας το παρελθόν
Ψάχνοντας φωλιές για νεοσσούς ενώ οι γύρω
Λόφοι περικυκλώνουν τα σπίτια βυθίζοντας
Τις ρίζες τους στα μαντζάτα τα μαγειριά με
Τα τζάκια τις γάστρες και τις κρεμαστάλυσσους
Και τα πουλιά να πηδούν από κλαδί σε κλαδί
Τσιμπολογώντας δάκρυα από προσευχές κι
Ανυπόμονα φωνήεντα επαναλαμβανόμενων
Πρωινών εμβατηρίων παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις
Των μετεορωρολόγων για επιδείνωση

Των πρόσκαιρων καιρικών φαινομένων.

Tα οδικά δίκτυα και η κουλτούρα του αυτοκινήτου έχουν αναμορφώσει εκ βάθρων τη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία. Η μελέτη τους, επομένως, φωτίζει μια σημαντική πτυχή των ιστορικών εξελίξεων, μέσα από τις οποίες η Ελλάδα ανακατασκευάζεται ως πολιτικός και κοινωνικός χώρος κατά την περίοδο 1940-1980, με όρους σύγχρονου κράτους.

Η ιστορική αυτή διαδρομή σκιαγραφείται μέσα από μία σειρά από ερωτήματα: Πώς τα οδικά δίκτυα αναδείχθηκαν σε παράγοντα γεωγραφικής ενοποίησης της ελληνικής επικράτειας; Γιατί η ανάπτυξη της αυτοκίνησης υπερσκέλισε την αντίστοιχη των σιδηροδρόμων; Πώς αναδεικνύεται η κουλτούρα του αυτοκινήτου σε στοιχείο ταυτότητας της μεσαίας τάξης; Με ποιον τρόπο σε μια χώρα, με περιορισμένη εγχώρια παραγωγή οχημάτων, όπως η Ελλάδα, τα «μαστορέματα» λειτούργησαν ως μέσο διάδοσης της αυτοκίνησης και διάχυσης τεχνολογικής κουλτούρας σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα; Συνέβαλε η αύξηση του αριθμού των γυναικών οδηγών στη γυναικεία χειραφέτηση;

Εκ πρώτης όψεως, τα παραπάνω ερωτήματα αφορούν στο παρελθόν. Ωστόσο, όπως δείχνει το ανά χείρας βιβλίο, η κατανόηση της ιστορικής γενεαλογίας της αυτοκίνησης αφορά και στο παρόν: Πώς έχουν διαμορφωθεί οι σύγχρονες ελληνικές πόλεις, και πώς σχηματίστηκαν τα συλλογικά καταναλωτικά και πολιτισμικά πρότυπα της μεταπολεμικής κουλτούρας. Η κατανόηση αυτή μάς δίνει, συγχρόνως, μια εικόνα για τις προοπτικές της ελληνικής κοινωνίας σε σχέση με την αυτοκίνηση.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα εργαλείο σκηνικής πρακτικής το οποίο απευθύνεται στους ανθρώπους του θεάτρου: ηθοποιούς, σκηνοθέτες, φοιτητές και καθηγητές πανεπιστημιακών τμημάτων θεάτρου, σπουδαστές και καθηγητές δραματικών σχολών ή σχολών σκηνοθεσίας. Δεν αποσκοπεί ωστόσο στο να τους οδηγήσει σε μια κλειστή διαδρομή αλλά, αντίθετα, προτείνει μια σειρά από πρακτικά εργαλεία διαχείρισης του θεατρικού κειμένου. Επιδιώκει, επίσης, να πολλαπλασιάσει τα ερωτήματα και τις πιθανές διαδρομές για την προσέγγισή τους μέσα από έναν δυναμικό διάλογο με κείμενα σπουδαίων δασκάλων της θεατρικής τέχνης.

Η λεκτική δράση αναφέρεται στη συνειδητή εμπλοκή του σώματος στη διαδικασία εκφοράς του θεατρικού κειμένου, ανεξάρτητα από τη θεατρική φόρμα την οποία ο ηθοποιός υπηρετεί κάθε φορά, και προϋποθέτει τη συχνά υπερβατική ή ποιητική χρήση όλων των εκφραστικών εργαλείων που έχει στη διάθεσή του ο ηθοποιός: αναπνοή, βλέμμα, σωματική στάση, ρυθμολογία, τονικότητες, χειρονομίες κ.ά.

Η διαρκής αγωνία του Τολστόι για ένα σωτηριολογικό πρόταγμα το οποίο θα γλίτωνε τον κόσμο από τα δεινά του είναι το επικό στοιχείο που πράγματι μορφοποιεί το ύφος και το ήθος της γραφής του: τον επικό χαρακτήρα του αναρχικού χριστιανικού του οράματος για μιαν ηθική και ριζοσπαστική ζωή προς την έλευση της χάριτος.

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

Κάποια στιγμή το απομεσήμερο

έγειρα προς τη μεριά των πεύκων

δεν σε καλοείδα μέσα σε τόση σκόνη

που είχε σηκώσει ο δαίμονας της επιθυμίας

αυτός που διψάει όχι για το αίμα

αλλά για τη δική μας την αλήθεια

την κρυφή

που υποψιάζεται όμως

ότι μπορεί να είναι το ψεύδος

η απάτη μιας ολόκληρης ζωής.

Η Ζαζί στο μετρό, ένα από τα πιο διασκεδαστικά και συνάμα σύνθετα μυθιστορήματα του Ρεμόν Κενό, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα γαλλικά το 1959 και χαρακτηρίστηκε ευρέως από τους ερευνητές του έργου του ως το «Μανιφέστο των νέο-γαλλικών». Βαθιά επηρεασμένος από τη σύγκρουση μεταξύ δημοτικής και καθαρεύουσας που είχε ανακαλύψει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στην Ελλάδα το 1932, ο Κενό ξεκινά να ασχολείται με τη συγγραφή της Ζαζί ήδη από το 1945, για να μας δώσει, δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, ένα κείμενο όπου η φωνητική γραφή πρωταγωνιστεί. Αναζητώντας τρόπους να αναδημιουργήσει τον γραπτό λόγο, ο συγγραφέας επιδίδεται σε ένα διαρκές παιχνίδι με τη γλώσσα, μέσα από τη χρήση αρχαϊσμών, καθαρεύουσας και νεολογισμών, αλλά και την ανάμειξη του εξεζητημένου ύφους με το λαϊκό και το παραφθαρμένο μέσα στην ίδια πρόταση. Οι περιπέτειες της μικρής Ζαζί, που καταφτάνει από τη γαλλική επαρχία στο Παρίσι της δεκαετίας του 1950 για να περάσει ένα Σαββατοκύριακο με τον θείο της, χάρισαν στον Κενό τον τίτλο του «εφευρέτη μιας νέας γλώσσας» στην οποία η σύνταξη ακολουθεί τη ροή του προφορικού λόγου και η θεατρικότητα κυριαρχεί. Έξι δεκαετίες μετά την πρώτη κυκλοφορία του στα γαλλικά, το πιο δημοφιλές έργο του Γάλλου συγγραφέα κατορθώνει να διατηρεί αναλλοίωτο το χιούμορ και την πρωτοτυπία του.