Αναζήτηση

Τοπίο

 
Πριν να καθίσει το τοπίο μέσα μας
κάποιος από εμάς
αναστέναξε
σαν σε θάνατο.
Μόλις το τοπίο κάθισε μέσα μας
αυτός που έλειπε
γύρισε βροχή.

 
Το βράδυ μου διηγήθηκες την ιστορία
της γιαγιάς σου, που γέννησε στο ύπαιθρο
τη μητέρα σου, ύποπτη καιρικών φαινομένων.

 
Δεν διαβάζω άλλο.
Ξημερώνει σε λίγο μια μέρα χαστούκι.

«Οι σελίδες αυτές δεν είναι αποσπάσματα από ένα ποίημα: θα έπρεπε να οδηγούν σε αυτό. Θα ήταν προσέγγιση (ενός ποιήματος) μακρινή και πάλι, εάν δεν επρόκειτο για ένα από τα πολυάριθμα πρόχειρα ενός κειμένου που θα είναι πορεία αργή, μετρημένη, προς το ποίημα (που είναι) δικαιολογία αυτού του κειμένου όπως το κείμενο θα είναι δικαιολογία της ζωής μου.»

Από τα κείμενα που παρουσιάζουμε εδώ τα τρία πρώτα αναφέρονται, με διαφορετικές αφορμές το καθένα, σε μορφές και πράγματα του Μεσοπολέμου, ενώ το τέταρτο («Η παρακώληση της λογοτεχνίας») ασχολείται με το ζήτημα της ελευθερίας του λόγου και τα όριά της μέσα στις διαδικασίες της σύγχρονης κοινωνίας, καθώς και με την ενδεχόμενη μοίρα των λογοτεχνικών ειδών μέσα σ’ αυτά τα όρια και αυτούς τους εμποδισμούς.

Τα δοκίμια του Όργουελ έχουν το χαρακτηριστικό ότι διέπονται από μιαν έντονα κριτική διάθεση η οποία όμως διόλου δεν παραμορφώνει το αντικείμενό της που το προσεγγίζει πάντα με άκρα ευαισθησία και προσληπτική ετοιμότητα. Έτσι π.χ. οι εκτιμήσεις του Όργουελ για το φαινόμενο Νταλί, για τον Έλιοτ, τον Μίλλερ, τον Λώρενς, τον Πάουντ, τον Τζόυς, μπορεί να έχουν όλη τη δριμύτητα μιας κριτικής εμφανώς «πολιτικής» καταγωγής αλλά καταφέρνουν, ακόμη και όταν έχουν ευκαιριακό ή παρεκβατικό χαρακτήρα, να συλλαμβάνουν, να συντηρούν και να υπερασπίζονται το καίριο και το τίμιο.

CACHÉS

 
Que l’on ne cherche pas à savoir
qui j’étais par mes actes et mes dires.
Un obstacle se dressait et transformait
mes actes et ma manière de vivre
bien des fois, quand j’allais parler,
un obstacle se dressait et m’arrêtait.
Mes gestes les plus inaperçus
et mes écrits les plus dissimulés-
Ce n’est que par eux que l’on me devinera
Mais peut-être que tant de soucis et tant d’effort
ne valent pas la peine pour me connaître.
Plus tard –dans une société plus parfaite-
quelqu’un d’autre, fait comme moi
apparaîtra certainement et agira librement.

Οι κραυγές της Ελένης. Το πουκάμισο.
Τα τείχη. Ο αέρας της παραλίας. Μετά σφαχτάρι.
Και φονικό. Μ’ αρέσει ο πόλεμος.
TELEXNO 5
Long before humans did, some trees
and rats began to wonder about the random
variables of speech. To match with their sheer
competence, the humans invented the arts, thus
inverting the issue, to their benefit.
You see, the rats and trees lack good manners,
they are malicious, indifferents. Best Regards/ K.S.